Bestuurlijk veldbezoek 22 september 2023

‘Water en bodem sturend’ – dat was het thema van het jaarlijkse, bestuurlijke veldbezoek. Plaats van handeling: Proefboerderij “Rusthoeve”, een agrarisch innovatie- en kenniscentrum op Colijnsplaat, Noord-Beveland. Tijdens het drukbezochte veldbezoek wisselden bestuurders volop kennis uit en werd in ontspannen sfeer genetwerkt.

‘Het IBP-netwerk wordt steeds groter en sterker’, ziet Programmamanager Inge Hoogerbrugge. ‘De jaarlijkse veldbezoeken spelen daar een belangrijke rol in. Het zijn goede gelegenheden om elkaar te ontmoeten. De informele setting zorgt ervoor dat nieuwe mensen snel aansluiting vinden. Zo bouwen we het interbestuurlijke netwerk steeds verder uit.’

Kennis delen

‘De opgaven waar we voor staan zijn groot,’ vervolgt Hoogerbrugge. ‘Alleen door samen te werken kunnen we de veranderingen teweeg brengen die nodig zijn. We hebben elkaar nodig. Samenwerken begint met elkaar ontmoeten en gemeenschappelijke herkenning op de opgave. Daarnaast is veel kennis nodig. Daarom gaan we tijdens het veldbezoek samen in gesprek op de inhoud. Dan wordt goed zichtbaar hoeveel kennis er al is, maar ook hoeveel er nog ontbreekt.’

Water en bodem

‘De Rusthoeve doet belangrijk onderzoek naar de rol van de bodem bij klimaatextremen zoals droogte of juist wateroverlast’, licht Henk Gerbers de keuze voor de locatie toe. Hij is als ketenhervormer nauw betrokken bij de landbouwtransitie. ‘Ons waterbeleid is nu veelal gericht op het zo snel mogelijk afvoeren van water. Water kun je opvangen in bassins, maar dat is niet afdoende. Door de bodemkwaliteit te verbeteren, ontstaat meer sponswerking en kan veel meer water worden vastgehouden.’

Toekomst

‘De transitie schuurt,’ geeft Gerbers toe. ‘Boeren ervaren aan den lijve dat het klimaat verandert. Ze zien dat de transitie nodig is. Maar de aanpassingen die nodig zijn staan soms haaks op hoe hun vaders en grootvaders boerden. Het onderzoek van de Rusthoeve – onafhankelijk van grote merken en bedrijven – is daarbij essentieel. Hier worden de landbouwsystemen van de toekomst gedemonstreerd en gevalideerd.’

Nieuw bewustzijn

Sturen op bodem en water betekent anders kijken naar de bodem en water vasthouden in plaats van afvoeren. Een flinke uitdaging want de bodem aanpakken moet letterlijk bottom-up. Gerbers: ‘De Zuidwestelijke Delta is een uniek gebied, maar ook ieder boerenbedrijf en ieder perceel is uniek. Als we de opgaven waar we voor staan, willen realiseren dan moet de overheid een meer faciliterende rol pakken, waarbij regels dienend zijn in plaats van knellend.’

Meer weten

Klik hier voor de website van Proefboerderij Rusthoeve.