BMA: zelf sturen op duurzaamheid

Klimaat, water, bodem en biodiversiteit: we staan voor grote maatschappelijke opgaven. Akkerbouwers beseffen dat zij daarbij een onmisbaar deel van de oplossing zijn. De BiodiversiteitsMonitor Akkerbouw (BMA) maakt objectief meetbaar hoe akkerbouwers bijdragen aan duurzaamheid. Na een prepilot met 30 akkerbouwers wordt nu toegewerkt naar een grote doorstart dit najaar.

‘Daarbij werken we nauw samen met een klankbordgroep van telers en ketenspelers,’ legt Nynke Dijkstra uit. Dijkstra is vanuit adviesbureau Boerenverstand verantwoordelijk voor de uitrol van de BMA waarbij wordt opgeschaald naar 100 telers verspreid over het Zuidwestelijke kleigebied. ‘Binnen de groep van 30 telers waarmee we gestart zijn, zitten heel betrokken en gemotiveerde telers. Met hun technische en inhoudelijke kennis kunnen zij kpi-coaches worden voor nieuwe deelnemers.’

Data centraal

Met hun jaarlijkse BMA-scores, krijgen agrariërs meer inzicht in waar ze staan en welke maatregelen ze kunnen nemen om beter te presteren. De WUR ontwikkelt hiervoor een toegankelijk dashboard. Zo ontstaat maatwerk voor ieder bedrijf. ‘We weten dat het kan. In de zuivelketen doen we dit al 15 jaar’, vervolgt Dijktra. ‘Een koe levert allerlei data. Voor een akkerbouwer is het veel complexer. Daarom stimuleren we het gebruik van een goed bedrijfsmanagementssysteem.’

‘Boeren hebben recht op een eerlijke transitie.
Met de BMA kunnen ze zelf het heft in handen nemen en meerwaarde creëren.’

Nynke Dijkstra (Boerenverstand), Projectleider BMA Zuidwestelijke Delta

Gestapelde beloning

Meedoen aan de BMA is vrijwillig maar vergt wel wat van de deelnemende akkerbouwers. Daarom werken overheden en ketenpartijen gezamenlijk aan een beloningssysteem voor duurzaamheidsprestaties met gestapelde beloning. Door beloningen te stapelen – denk aan rentekorting, pachtkorting, contractvoordelen, premies of bepaalde ontheffingen – ontstaat hopelijk een stevige economische pijler die boeren in staat stelt de switch naar duurzaam te maken. Dijkstra: ‘Nederland loopt altijd voorop met agrarische kennis en innovatie. Er is daarom veel belangstelling voor ons pionierswerk. De BMA krijgt straks internationale relevantie.’

Meer weten

De BMA-pilot in de Zuidwestelijke Delta is een samenwerking van de provincies Zeeland, Zuid-Holland en Noord-Brabant, drie waterschappen en verschillende natuurorganisaties en ketenpartijen. Doel is uitgebreid ervaring opdoen met het belonen van duurzame prestaties in de akkerbouw. Met een set van Kritische Prestatie-indicatoren (KPI’s) wordt gestuurd op meer biodiversiteit, gesloten (stikstof)kringlopen en een duurzamer bodem- en waterbeheer.

Klik hier voor de projectwebsite van de KPI-K.
Klik hier voor de website van Boerenverstand.
Klik hier voor meer informatie over de BMA-pilot.