Boerderij van de Toekomst

De Zuidwestelijke Delta, met zijn 188.000 hectare vruchtbare akkerbouwgrond, is een uniek gebied. Over provinciegrenzen heen wordt hier samengewerkt aan een duurzamere toekomst met volhoudbare landbouw. Hoe ziet de boerderij van 2040 eruit? Dit is de centrale vraag waar een kerngroep van 13 boeren intensief aan heeft gewerkt in het project Boerderij van de Toekomst Zuid West.

‘Deze groep is een doorsnede van de akkerbouwers in de regio’, vertelt projectleider Cor van Oers (Delphy). ‘In de landbouw hebben we vaak gereageerd op problemen zodra ze zich voordoen, zoals het verdwijnen van middelen of stijgende kunstmestprijzen. Met de Boerderij van de Toekomst willen we zelf de regie nemen en oplossingen ontwerpen vóórdat problemen ontstaan. Vooruit regeren in plaats van reageren. Met het project willen we meer akkerbouwers inspireren om mee te doen.’

Ontwikkelagenda

In zeven intensieve sessies heeft de kerngroep gewerkt aan het benoemen van kansen en bedreigingen in de landbouw. Het proces begon met een toekomstgerichte vraag: hoe ziet het landbouwbedrijf van 2040 eruit? Hieruit zijn thema’s zoals stikstofefficiëntie, bodemkwaliteit en innovatieve teeltmethoden en bijvoorbeeld ook verbinding met de maatschappij naar voren gekomen.

‘De huidige stikstofefficiëntie in Zuidwest-Nederland ligt rond de 50%’, noemt Van Oers als concreet voorbeeld. ‘Het doel is de stikstofefficiëntie op te schroeven naar minimaal 75%, een ambitie die vraagt om nieuwe werkwijzen en technologieën. Deze en andere thema’s worden verder uitgewerkt in verschillende ontwikkelsporen, die later in de praktijk getest zullen worden.

Stakeholders

Daarnaast worden de verschillende stakeholders betrokken, van waterschappen tot toeleveranciers. Omdat groepsbijeenkomsten vaak te generiek zijn, is gekozen voor individuele gesprekken. ‘Natuurlijk kost dat meer tijd, maar het levert meer op’, aldus Van Oers. ‘Door individuele gesprekken kunnen we de belangen van verschillende partijen beter verweven in de verdere uitwerking van de ontwikkelsporen.’

Testfase

Met de afronding van de ontwerpfase, verschuift de focus naar het testen van de ontwikkelsporen in de praktijk. Deze tests worden uitgevoerd op AIKC Rusthoeve, WUR Open Teelten Westmaas en op de bedrijven van deelnemende boeren. De kerngroep blijft actief betrokken en wordt mogelijk uitgebreid, bijvoorbeeld in regio’s zoals West-Brabant, waar extra vertegenwoordiging gewenst is.

Symposium

‘De resultaten van dit unieke, bottom-up proces verdienen een breed podium’, stelt Van Oers. Daarom overweegt het team een symposium te organiseren waarin het toekomstbeeld voor de landbouw in 2040 centraal staat en kennis en inspiratie gedeeld kan worden met boeren, beleidsmakers en andere stakeholders.

‘Het zou een kroon zijn op dit proces’, zegt Cor van Oers. ‘We hebben een gezamenlijke ontwikkelagenda opgebouwd, en dat verdient aandacht. Het is tijd om onze energie en visie te delen met een breder publiek. Het project laat zien hoe krachtig een gezamenlijke aanpak kan zijn. Door te blijven investeren in kennisdeling en samenwerking, kan deze regio een voorbeeld blijven voor innovatieve en duurzame landbouw.’

Meer weten?

Boerderij van de Toekomst Zuid West is een spin-off van het gelijknamige onderzoeksproject in Lelystad en vindt plaats op AIKC Rusthoeve en WUR Open Teelten Westmaas.

Voor meer informatie klik hier.