Boeren met Biodiversiteit

Het project is gericht op het meten van biodiversiteit in diverse landbouwbiotopen. Daarbij nemen in 2024 twintig akkerbouwers – zes in de Zuidwestelijke Delta – deel aan participatieve monitoring. Middels de Agricultural Biodiversity (AB) Watch-app tellen ze indicatorsoorten onder bodembewoners, vogels en vliegende insecten. ‘We zitten nu in het tweede veldseizoen. De periode mei tot en met juli is hèt vliegseizoen’, vertelt Arwen. ‘Dit is de tijd om te tellen en te kijken hoe het ervoor staat.’

Citizen science

‘De verschillen tussen de deelnemende boeren, hun bedrijven en wat hen motiveert, zijn groot’, licht de projectleider toe. ‘Sommige boeren pionieren met bijvoorbeeld strokenteelt of doen aan Agrarisch Natuurbeheer. Maar ook boeren die nog niet extra maatregelen treffen, doen mee. Zo hebben we een mooie mix van deelnemers die ook van elkaar kunnen leren.’

De boeren monitoren zowel een intensief gewas, een rustgewas als een natuurelement. Daarvoor krijgen ze eerst een intake van een regiocoördinator en volgen ze een webinar om te begrijpen hoe de participatieve monitor werkt. Alles valt en staat bij het kennisniveau en de tijdinvestering van de waarnemer. Van Arwen knikt: ‘Klopt, dat is het lastige met citizen science. Onze deelnemers zijn druk met hun bedrijfsvoering. Daarom is het belangrijk om methoden te hanteren die voor iedere boer goed uit te voeren zijn. Dat testen we gedurende het project en evalueren we met alle deelnemers.’

DNA-sequencing

Gedurende het veldseizoen worden ook door ecologen op de bedrijven metingen uitgevoerd naar de soortgroepen. ‘Dit doen we om te kunnen inschatten of de AB Watch bruikbare resultaten oplevert, voor zowel de boer als het gebied’, licht Van Arwen toe. ‘Dit jaar breiden we de expert-monitoring uit met DNA-sequencing. Met een sleepnet nemen we samples van vliegende insecten waarvan we vervolgens het DNA analyseren. Zo krijgen een beter beeld van de soortendiversiteit.

De winst van het project zit niet alleen in het verzamelen van kwantitatieve en kwalitatieve data, besluit Van der Gugten: ‘Door boeren zelf te laten monitoren, vergroten we hun ecologisch bewustzijn. Met de verzamelde data verbeteren we bovendien de KPI-systematiek van de Biodiversiteitsmonitor Akkerbouw (BMA). Zo kan de samenleving boeren beter waarderen voor hun bijdrage aan de ecosysteemdienst biodiversiteit. Jaarlijks krijgen de deelnemers een overzicht van de resultaten. De verschillen in resultaten geven de boer inzicht en bieden op termijn ook handelingsperspectief voor het verhogen van de biodiversiteit op hun bedrijf.’

Meer weten

De PPS Boeren met Biodiversiteit is een learning community: een kennis- en leernetwerk dat streeft naar een opwaartse trend als het gaat om biodiversiteit. Penvoerder van het project is koepelorganisatie stichting Deltaplan biodiversiteitsherstel.

Klik hier voor de projectwebsite.