Lessen uit vier jaar IBP: de kracht van samenwerking en gebiedsgericht werken

‘Met het IBP kwam er een forse financiële impuls. Het voelde als een Big Bang’, vertelt Inge. ‘Voor sommige al lopende projecten betekende dit een stroomversnelling. Andere projecten hadden meer tijd nodig om uit te groeien. Het duurde soms anderhalf jaar voordat projectplannen volledig waren uitgewerkt en goedgekeurd.’

‘Door te toetsen op de beDOELing bleven we flexibel en konden we opkomende ontwikkelingen de ruimte geven. Tegelijkertijd konden projecten zich binnen het IBP blijven ontwikkelen en aanpassen aan nieuwe inzichten. Die flexibiliteit en experimenteerruimte was een grote plus.’

Lemniscaat

Een belangrijke uitdaging was het verschil in tempo tussen beleidsontwikkeling en uitvoering: ‘Nieuw beleid trekt aandacht en energie, wat remmend kan werken op de uitvoering. Tegelijkertijd konden we lessen uit de praktijk laten inlopen in nieuw beleid.’

‘Dit proces, de voortdurende wisselwerking tussen beleid en uitvoering, kan worden verbeeld als een lemniscaat: een continue cyclus waarin beide elkaar versterken. Het is cruciaal om mensen in sleutelposities te hebben die beide werelden begrijpen en verbinden.’

Met de voeten in de klei

‘Als je beleid maakt, raakt het ergens de grond’, stelt Inge. Gebiedsgericht werken betekent dat beleid niet in abstracte termen blijft hangen, maar aansluit bij de realiteit van een gebied. Elk gebied heeft unieke uitdagingen: zandgronden vereisen andere oplossingen dan kleigebieden met verziltingsproblematiek.

Samenwerking op verschillende schaalniveaus – van polders tot eilanden – is hierbij essentieel. Net zoals het samenwerken tussen verschillende bestuurlijke niveaus – van gemeente tot provincie- en rijksniveau. Het delen van kennis tussen regio’s en verschillende bestuurlijke lagen versterkt de effectiviteit en voorkomt verrassingen.

Persoonlijke relaties en informele communicatie, zogenaamde “koffiepraat”, of de spontane gesprekken bij veldbezoeken en informele bijeenkomsten, zijn daarbij minstens net zo belangrijk als formele overleggen. Dit soort interacties vergroot wederzijds begrip en versnelt samenwerking.

Blik op de toekomst

Volgens Inge is het belangrijk om met een open blik naar de toekomst te blijven kijken: ‘Problemen kunnen niet altijd vanuit één perspectief opgelost worden en samenwerking tussen verschillende partijen, schalen en perspectieven is nodig.’

‘Interbestuurlijk samenwerken is geen Haarlemmerolie: het lost complexe problemen op Europees of rijksniveau niet op. Toch is het essentieel om door te blijven bouwen op de opgebouwde netwerken en de ruimte tussen de drie provincies optimaal te benutten. Samen blijven optrekken is een sleutel voor een vitale en toekomstbestendige Zuidwestelijke Delta!’

Terugblik: Lessen voor de toekomst

Voor een uitgebreide terugblik op de oogst van vier jaar IBP, lees hier de speciale longread ter gelegenheid van het aflopen van het programma.