Slotbijeenkomst BMA 4 december

De ochtend begon met een speciaal programma voor de aan het project deelnemende akkerbouwers, waarvan er ruim 50 van de 80 aanwezig waren. Bij binnenkomst ontvingen de telers een individueel rapport met hun KPI-score en de hoogte van hun financiële beloning op basis van een puntentelling. Gemiddeld wordt er € 2.000 per deelnemer uitgekeerd.

Rapportcijfer

Het was voor het eerst dat de deelnemers hun volledige KPI-score ontvingen en een daaraan gekoppelde beloning. De scores laten zien hoe bedrijven presteren op KPI’s voor nutriënten, gewasbeschermingsmiddelen en bodemkwaliteit, zowel op individueel niveau als op gebiedsniveau. ‘Het voelt toch een beetje als een rapportcijfer’, lacht Klinkhamer. ‘De KPI-score laat zien waar je staat en waar je kunt verbeteren.’

De gegevens waren gebaseerd op prestaties over het afgelopen jaar. Het blijkt daarbij een uitdaging voor bedrijven om op alle indicatoren hoog te scoren. ‘Het integraal sturen op alle indicatoren vraagt veel kennis en vaardigheden van akkerbouwers’, legt Klinkhamer uit. ‘Dit laat zien waar we als project de komende jaren in moeten investeren.’

Hoewel de beloningen vooral een stimulerend karakter hebben, werden ze goed ontvangen. ‘Dit is slechts een begin’, aldus Klinkhamer. ‘Om akkerbouwers te belonen wordt momenteel nog gebruik gemaakt van projectsubsidies. Op de lange termijn zijn andere oplossingen nodig, zoals marktmechanismen of minder regelgeving. Ketenpartijen als Cosun en Rabobank zijn al betrokken en bieden bijvoorbeeld rentekortingen voor duurzame investeringen.’

“Een dynamische slotbijeenkomst in De Heen waar 80 akkerbouwers zijn beloond voor hun bedrijfsprestaties op klimaat, biodiversiteit, water en bodem. Een mooie volgende stap in de ontwikkeling van de KPI-aanpak in de akkerbouw en een gemeenschappelijke duurzaamheidstaal. Komende jaren zetten we de samenwerking met boeren, de keten en overheden graag voort met de ambitie op te schalen naar 500 telers.”

Frank Rijkaart, Gedeputeerde Landbouw en visserij van Provincie Zuid-Holland

Doelsturing

In de middag verschoof de focus naar doelsturing: hoe kan de BMA worden ingezet om gebiedsdoelen te behalen én toch praktisch toepasbaar blijven? Bestuurders uit betrokken provincies, gebiedspartners, ketenpartijen en andere belanghebbenden discussieerden over manieren om de BMA verder te ontwikkelen.

Een belangrijk thema was het afstemmen van gebiedsopgaven, zoals stikstofreductie en waterbeheer, op de praktijk van individuele bedrijven. De gedeputeerden van Zuid-Holland en Zeeland spraken over de prioriteiten van hun provincies en benadrukten het belang van samenwerking tussen overheden, ketenpartijen en boeren.

‘Elke regio heeft zijn eigen uitdagingen’, vat Klinkhamer samen. ‘In sommige gebieden speelt stikstof een grote rol, terwijl elders waterkwaliteit belangrijker is. De BMA biedt handvatten om die doelen concreet te maken. Iedereen ziet het potentieel van de BMA en is bereid om samen te werken. De vraag is nu hoe we de BMA structureel kunnen vormgeven.’

Uitdaging

De bijeenkomst maakte duidelijk dat de BMA veel meer is dan een meetinstrument. Het is een krachtig middel om partijen samen te brengen en gezamenlijk aan de landbouwtransitie te werken. Maar er is nog veel werk te doen, aldus Klinkhamer.

‘De komende jaren moeten we blijven bouwen aan samenwerking in de hele keten, kennisdeling en het versterken van de BMA als instrument. Daarbij ligt de uitdaging in het ontwikkelen van schaalbare beloningsmechanismen die duurzame veranderingen stimuleren en borgen en gebiedsdoelen vertalen naar individueel bedrijfsniveau.’


Meer weten over de BMA? Bezoek hier de website van de BoerenKPI.