Agricycling maakt landbouw circulair

‘Agricycling is een hedendaagse oplossing die middenin de realiteit staat. Het is een hele concrete en pragmatische manier om boeren bottom-up onderdeel te maken van oplossingen in plaats van hen te beschouwen als veroorzaker van alle problemen.’ aldus Marieke Kok, projectleider van de Agricycling-pilot in Zuid-Holland waarbij natuurlijke reststromen lokaal ingezet worden als bodemverbeteraar.

Marieke Kok groeide op als boerendochter. Met haar roots in de Alblasserwaard en haar professionele achtergrond in commerciële economie en rurale sociologie, begrijpt ze de uitdagingen en kansen voor boeren als geen ander. ‘Boeren worden vaak gezien als de oorzaak van de problemen, maar dit project laat zien dat zij juist een belangrijk deel van de oplossing zijn voor de maatschappelijke opgaven waar we voor staan’, legt ze uit.

Reststromen

Marieke hield zich in voorgaande jaren met haar adviesbureau KnowWhy al bezig met de vraag of Zuid-Holland zelf haar bodem kan voeden en minder afhankelijk kan worden van kunstmest. Toen ze werd benaderd als projectleider voor de pilot met agricycling in Zuid-Holland, viel alles op zijn plek. Door reststromen zoals berm- en slootmaaisel te verwerken tot compost, kunnen deze als bodemverbeteraar worden ingezet. Dit vermindert de noodzaak van kunstmest en draagt bij aan een duurzamer landbouwsysteem en een lagere CO₂-uitstoot.

‘In de Hoeksche Waard starten we een pilot met een groep akkerbouwers en 600 kuub reststromen’, vertelt Marieke enthousiast. Daarbij schakelt ze tussen boeren, gemeenten, leveranciers van reststromen, lokale overheden en kennisinstellingen. ‘Het doel is om eerst een werkend model te creëren. Daarna kunnen we opschalen.’

Eigenaarschap

Volgens de Zuid-Hollandse moet het huidige model waarin boeren afgerekend worden op hun output, op de schop. ‘Wat als we hun input gaan waarderen in nieuwe verdienmodellen? Met agricycling voeden boeren de bodem, waardoor ze bijdragen aan een gezond ecosysteem en een circulaire economie.’

Daarbij is het belangrijk dat het eigenaarschap bij de boeren ligt. ‘De verwaarding en voordelen moeten vooral bij hen terechtkomen en niet hogerop in de keten’, vindt Kok. Ook is het cruciaal dat de overheid niet op de stoel van de ondernemer gaat zitten. ‘Boeren moeten zelf de regie kunnen voeren over hun bedrijfsvoering.’

Terug naar de basis

Door de cirkel van reststromen te sluiten, keren boeren terug naar de basis van landbouw. Tegelijkertijd ontstaat er een sterkere band tussen stad en platteland, een symbiose die volgens Kok noodzakelijk is voor stabiliteit op de lange termijn. ‘Boeren denken in generaties en zijn daardoor bij uitstek gericht op de lange termijn. Boeren “hypen” niet, maar bouwen aan een duurzaam fundament voor de toekomst.’

Meer weten

Klik hier voor meer informatie over Agricycling.